Ben jij goed in nee zeggen? En als je nee zegt, hoe doe je dat dan? Iedereen vindt het weleens moeilijk om nee te zeggen. En als je ook nog eens extra gevoelig bent voor de gevoelens of stemmingen van een ander, dan is het helemaal een uitdaging. In dit artikel geef ik je vijf essentiële tips die je helpen om makkelijker nee te zeggen.
1. Ontdek jouw grote ja!
Als je ergens nee tegen zegt, dan zit daar heel vaak helemaal geen onwil achter. Het betekent niet dat je niet actief bezig wilt zijn. Het betekent simpelweg dat iets anders je prioriteit heeft en dat je dat graag met de juiste aandacht wilt doen. Om met overtuiging nee te kunnen zeggen, is het dus van groot belang dat je ontdekt waar jij ja tegen zegt. Waar wil jij nu echt jouw tijd en aandacht aan besteden? En wat wil je opgeven ten gunste van jouw allerbelangrijkste dingen?
2. Wees duidelijk over jouw ja en maak (van tevoren) afspraken
Als je eenmaal duidelijk hebt voor jezelf waar jij ja tegen zegt, dan kun je daar ook zo duidelijk mogelijk over zijn tegen de belangrijke mensen om je heen. Men heeft over het algemeen meer respect voor mensen die helder zijn over wat belangrijk voor ze is en daarvoor durven te gaan staan. Dus als jij het bijvoorbeeld belangrijk vindt om ’s avonds samen met je gezin te eten, dan kan het nogal eens helpen als je je baas uitlegt dat en waarom dit zo is. De kans dat hij jouw wens (vaker) respecteert is op deze manier vele mate groter dan wanneer je nee zegt met een smoesje als hij je vraagt om over te werken. Daarmee wek je veel sneller de indruk dat je geen zin hebt om je in te zetten voor het bedrijf, terwijl dit helemaal niet het geval is. Bovendien zijn de smoesjes ook een keer op. Je kunt dus beter gelijk eerlijk zijn.
3. Neem geen positie in maar concentreer je op de onderliggende belangen
Als je je teveel concentreert op wat jij op een bepaald moment wilt en dat is in conflict met wat een ander wil op dat moment, dan kom je er samen maar moeilijk uit. Stel: jij wil een wandeling gaan maken omdat je behoefte hebt om tot jezelf te komen. Je partner wil op datzelfde moment de deur uit om naar de Gamma te gaan. Hij dacht net dat jij wel even op jullie dochter kon passen. Als je positie inneemt en inzet op ‘nu willen wandelen’ en je partner zet in op ‘nu naar de Gamma gaan’, dan verzeil je gemakkelijk in een vervelende onderhandeling waar slechts één winnaar uit kan komen. Als je elkaar daarentegen vertelt over jullie behoeftes (vaker een moment om tot jezelf te komen, eindelijk die klusjes in huis klaren), dan krijg je een heel ander gesprek en ligt de weg open naar een win-win-oplossing. Er zijn namelijk meestal meerdere manieren en momenten om tegemoet te komen aan behoeftes en belangen. Bovendien komt het dikwijls voor dat je ontdekt dat je meer belangen deelt dan je je realiseerde.
4. Neem de tijd om na te denken
Vaak heb je al ja gezegd voordat je er goed over hebt kunnen nadenken. Maar je hoeft niet altijd gelijk te reageren. Zeg dus gerust: ik wil daar even over nadenken. Als je er dan over nadenkt, bedenk dan voor jezelf welke gevolgen het heeft als je ja zegt. En als je een keer merkt dat je te snel ja hebt gezegd: kom erop terug en bespreek hoe je het kunt oplossen. Ik hoor vaak: ‘maar ik heb het nu eenmaal al beloofd’. Ik ben het niet helemaal eens met die houding. Natuurlijk is het fijn als je je afspraken nakomt, maar iedereen kan een keer een verkeerde inschatting maken en daarnaast wil niemand dat jij iets doet tegen heug en meug. Wees dus eerlijk. Leg uit dat je je vergist hebt en wees boven alles trouw aan jezelf.
5. Leg je nee uit door de ander te vertellen over de gevolgen
Er zit een bepaald aantal uren in de dag en je kunt jouw tijd maar één keer besteden. Op het moment dat je kiest om het ene te doen, doe je niet het andere, of het gaat ten koste van de omvang of de kwaliteit van het andere. Als je partner jou vraagt of jij voortaan de kinderen van en naar school wilt halen en brengen, dan heeft dat gevolgen voor iets anders, bijvoorbeeld voor het aantal uren dat jij als zelfstandige kunt werken aan je bedrijf. Als je dus nee zou willen zeggen op het verzoek van je partner, dan helpt het om hem dat uit te leggen. Dan kun je weer zoeken naar manieren waarop zo veel mogelijk aan jullie individuele en gezamenlijke belangen tegemoet gekomen kan worden.
Heb je hier iets aan gehad of heb je zelf nog goede tips om constructiever nee te zeggen? Deel het hieronder!
Zou je graag wat steviger in je schoenen willen staan en kun je daar wel wat hulp bij gebruiken? Zou je graag samen met mij ontdekken wat jouw grote JA is? Kijk dan eens of een van mijn vaste trajecten of een maattraject iets voor jou is.
Meer artikelen lezen?